Prasa białoruska międzywojennej Łotwy (przegląd wydawnictw)

0553298 - SLÚ 2022 PL pol J - Článek v odborném periodiku
Jankowiak, Mirosław
Prasa białoruska międzywojennej Łotwy (przegląd wydawnictw).
[Belarusian Press of Interwar Latvia. Review of Publications.]
Studia Białorutenistyczne. Roč. 15, č. 2021 (2021), s. 11-31. ISSN 1898-0457. E-ISSN 2449-8270
Institucionální podpora: RVO:68378017
Klíčová slova: Belarusians in Latvia * Belarusian press in Latvia * Belarusian language * Jezavitaŭ, K. * Sacharaŭ, S.
Obor OECD: Specific languages
Způsob publikování: Open access
http://dx.doi.org/10.17951/sb.2021.15.11-31

W prezentowanym artykule omówiono prasę białoruską, wydawaną na Łotwie w okresie międzywojennym (w latach 1920–1933). W dostępnych publikacjach zazwyczaj odnajdujemy jedynie wzmianki o tym, że gazety i periodyki białoruskojęzyczne wychodziły w Rydze czy Dyneburgu, wymienia się je z nazwy, dając ogólną informację, albo analizuje konkretny aspekt (język tekstów czy wybrane zagadnienie poruszane na łamach prasy). Zamierzeniem autora była prezentacja szerszego opisu każdego z drukowanych wydań, z możliwie jak najpełniejszą informacją o jego redakcji, autorach, tematyce czy miejscu wydawania. Drugim ważnym zagadnieniem było ukazanie uwarunkowań polityczno-społeczno-kulturalnych, które wpływały na funkcjonowanie mniejszości białoruskiej na Łotwie i m. in. tworzenie nowych gazet i wydań periodycznych w języku białoruskim oraz ich druk. Autor przeprowadził w tym celu kwerendę biblioteczną w Rydze (Biblioteka Narodowa Łotwy), w Londynie (Białoruska Biblioteka i Muzeum im. Franciszka Skaryny) oraz w Pradze (Biblioteka Słowiańska Biblioteki Narodowej w Czechach). Powoływanie nowych gazet i periodyków, częstotliwość ich wychodzenia uzależnione były przede wszystkim od możliwości finansowych białoruskich organizacji i ich aktywności a także bieżących wydarzeń politycznych (jak np. tzw. „Białoruski proces” czy wprowadzenie w 1934 r. rządów autorytarnych K. Ulmanisa). Największe znaczenie odegrała prasa, której redaktorami byli najbardziej aktywni działacze (m.in. K. Jezawitau i S. Sacharau), a które wydawane były przez największe organizacje białoruskie (np.: Голас беларуса, Беларуская школа ў Латвіі oraz Школьная праца). Większość prasy wychodziło nieregularnie i/lub tylko w jednym lub kilku numerach.

The presented article describes the Belarusian press that was published in Latvia in the interwar period (1920–1933). The available publications usually only mention that Belarusian language newspapers were published in Riga or Daugavpils, were mentioned by name, provided general information, or analysed a specific aspect (the language of the texts or some issue raised in the press). The author’s intention is to provide a broader description of each of the printed newspapers with the fullest possible information about their editorial office, authors, subject matter, or place of publication. The second important issue was to show the political, social, and cultural conditions that influenced the functioning of the Belarusian minority in Latvia and, inter alia, creating new newspapers in Belarusian and publishing them. For this purpose, the author conducted a library query in Riga (The National Library of Latvia), in London (Francis Skaryna Belarusian Library and Museum) and in Prague (Slavonic Library of the National Library in the Czech Republic). The creation of new newspapers and the frequency of their appearances depended primarily on the finances of Belarusian organizations and their activity as well as current political events (such as the so-called “Belarusian trial” and the introduction of authoritarian rule by K. Ulmanis in 1934). The most important were the newspapers edited by the most active activists (K. Jezavitaŭ and S. Sakharaŭ) and published by the largest Belarusian organizations (newspapers: Голас беларуса, Беларуская школа ў Лавтвіі and Школьная праца). Most of the newspapers were published irregularly and/or only one or a few issues were published.
Trvalý link: http://hdl.handle.net/11104/0328350